Nowe generacje tworzyw drzewnych i nowoczesne technologie
2011-01-26

Podczas zorganizowanej przez Instytut Technologii Drewna w Poznaniu konferencji "Drewnowizja - Spojrzenie w przyszłość polskiego drzewnictwa" prof. dr hab. Włodzimierz Oniśko przedstawił interesujący referat podsumowujący obecne kierunki rozwoju technologii produkcji tworzyw drzewnych, na które wpływ ma m.in. postępujące ograniczenie dostępności surowca drzewnego. Dzięki uprzejmości autora i ITD referat ten prezentujemy poniżej.

Płyta budowlana MFP to przykład nowoczesnej generacji płyt do produkcji której wykorzystywane jest drewno poużytkowe.

Ideą, która legła u podstaw przemysłu tworzyw drzewnych było stworzenie możliwości otrzymania materiału, który byłby pozbawiony przyrodzonych wad drewna litego i który stwarzałby większe możliwości wytwarzania wyrobów w skali przemysłowej.

Wyprodukowanie takiego materiału okazało się możliwe przez podział tkanki drzewnej na większe, lub mniejsze elementy a następnie przez ponowne ich połączenie.

Najwcześniej idea ta została zrealizowana w przypadku sklejki, gdzie forniry łączono początkowo za pomocą klejów pochodzenia naturalnego ? albuminy i kazeiny.

W następnej kolejności opracowana została technologia termomechanicznego rozwłókniania, w której otrzymane elementy morfologiczne łączono następnie w środowisku wodnym za pomocą odbudowywanych w ten, lub inny sposób wiązań, istniejących w surowcu wyjściowym.

Wreszcie, wraz z pojawieniem się klejów syntetycznych powstały szerokie możliwości trwałego łączenia większych elementów tkanki drzewnej, co doprowadziło i doprowadza w dalszym ciągu do opracowywania wciąż nowych materiałów, już o właściwościach ukierunkowanych na konkretne zastosowania.

Podstawowym materiałem było do niedawna pozyskiwane z lasu drewno, jednakże w miarę zwiększania się liczby ludności na kuli ziemskiej i w miarę pojawiania się nowych ośrodków szybkiego rozwoju cywilizacyjnego, jak np. Chiny, Indie, Brazylia, zapotrzebowanie na ten surowiec zaczęło gwałtownie wzrastać. Rabunkowa gospodarka tym odnawialnym surowcem może doprowadzić do zmniejszenia powierzchni lasów i, w konsekwencji, do niekorzystnych zmian klimatycznych, których następstwa mogą być katastrofalne dla człowieka.

Dlatego też racjonalna gospodarka drewnem powinna być w centrum uwagi władz każdego kraju, w tym również i Polski. Tymczasem sytuacja zaopatrzenia w surowce poszczególnych gałęzi krajowego przemysłu drzewnego staje się z roku na rok coraz bardziej napięta.

Jeżeli chodzi o przemysł płyt wiórowych i pilśniowych, to można tu wymienić przykładowo następujące przyczyny:
- istniejącą od lat konkurencję ze strony przedsiębiorstw wykorzystujących małowymiarowy surowiec iglasty w tzw. programie ogrodowym,
- stosowanie w coraz większej ilości w celach energetycznych drewna okrągłego i trocin (produkcja peletów),
- wykupywanie drewna w zachodnich terenach przygranicznych przez przedsiębiorstwa niemieckie,
- nowe zasady sprzedaży drewna przez Lasy Państwowe.

Więcej na ...